Κάτι που ξεκίνησε ως επιδίωξη ενός καλλιτέχνη για σεξουαλική απελευθέρωση μετατράπηκε, μέσα σε μερικές δεκαετίες, σε ένα σύμβολο των δικαιωμάτων των γκέι, ο λόγος για τον Τόκο Λάακσονεν παγκοσμίως γνωστό ως Τομ της Φιλανδίας.
Ο Τόκο γεννήθηκε το 1920 στη Φιλανδία, από γονείς δασκάλους οι οποίοι του καλλιέργησαν την αγάπη για τη μουσική, τις τέχνες και τα γράμματα, ήταν όμως οι δυνατοί άντρες της εργατικής τάξης – ξυλοκόποι και χτίστες- γύρω του που του τράβηξαν την περιέργεια. Το 1939 μπήκε στη σχολή τεχνών αλλά το χάος του Β’ παγκοσμίου πολέμου τον πρόλαβε. Σε αυτό το χάος υπηρέτησε ως αξιωματικός και μπόρεσε να ζήσει τις σεξουαλικές του φαντασιώσεις με άντρες που κυκλοφορούσαν με στολές και δερμάτινα.
Στα μέσα της δεκαετίας του ‘50 και με την παρότρυνση ενός φίλου θα στείλει δείγμα των σχεδίων του, επάνω στα οποία δούλευε ήδη από τη δεκαετία του ‘40, στον εκδότη του αμερικάνικου περιοδικού body building “Physique Pictorial”, ένα από τα πολλά ομοερωτικά περιοδικά που κυκλοφορούσαν τότε στις Η.Π.Α. μεταμφιεσμένα σε εκδόσεις για σπορ, προκειμένου να ξεπερνούν τα εμπόδια που έβαζε η -αντιγκέι- λογοκρισία. Μετά από παρότρυνση του εκδότη να αφήσει το Τόκο και να πάρει ένα πιο “αμερικάνικο” όνομα, θα γεννηθεί ο Τομ της Φιλανδίας. Από τη δεκαετία του ‘70, οπότε η λογοκρισία χαλάρωσε, το έργο του έγινε ευρέως γνωστό και γνώρισε μεγάλη επιτυχία στο φιλελεύθερο κομμάτι της Αμερικής. Από αυτό το σημείο ο Τομ άλλαξε την ιστορία της ποπ κουλτούρας για πάντα.
Η τεχνική του Τομ βελτιωνόταν σταθερά σε όλη του τη ζωή με αποκορύφωμα τις αρχές της δεκαετίας του ‘80. Η δουλειά του γινόταν επίσης πιο προκλητική όσο η λογοκρισία υποχωρούσε, ο ανταγωνισμός αυξανόταν και όσο ο ίδιος αποκτούσε νέες σεξουαλικές εμπειρίες. Ο ίδιος ισχυριζόταν ότι δε σχεδίαζε τίποτε που να μην έχει ζήσει και ο ίδιος.
Αυτή η προβολή δημιούργησε στο ευρύ κοινό μια εικόνα αρρενωπότητας για τους γκέι άντρες, με κλήση προς τα δερμάτινα, μυώδεις κ.ο.κ. Αυτό ερχόταν σε αντίθεση με τα στερεότυπα της εποχής που ήθελαν τους γκέι άντρες θηλυπρεπείς και αδύναμους και την εποχή που το να είσαι γκέι ήταν ακόμα παράνομο, η δουλειά του Τομ εξέπεμπε δύναμη και υπερηφάνεια πράγμα που από μόνο του είναι μια διακήρυξη ισότητας και όχι απλά μια σειρά από ερωτικά σχέδια.
Καθώς οι κοινότητες των LGBTIQ ατόμων κερδίζουν όλο και περισσότερες ελευθερίες, σε διάφορα μέρη του κόσμου, η δουλειά του Τομ παραμένει μέρος της ιστορίας και ζει όσο υπάρχει κόσμος που την υποστηρίζει και την προστατεύει. Σε αυτό το πλαίσιο η εταιρία προφυλακτικών ONE , λάνσαρε το 2015 τη σειρά προφυλακτικών “Tom of Finland” στην οποία χρησιμοποιήθηκαν 24 πρωτότυπα σχέδια του καλλιτέχνη στις χαρακτηριστικές στρογγυλές συσκευασίες των προφυλακτικών τους. Με αυτόν τον τρόπο η δουλειά του Τομ προσεγγίζει νέο κοινό και συλλέκτες. Επίσης μέρος των πωλήσεων αποδίδεται στο ίδρυμα “Tom of Finland” του οποίου σκοπός είναι η διατήρηση του έργου του καλλιτέχνη και το να προστατεύει το έργο και τις καριέρες ερωτικών καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο.
Τον Φεβρουάριο που μας πέρασε κυκλοφόρησε και η ομώνυμη βιογραφική ταινία “Tom of Finland” από τον σκηνοθέτη Dome Karukoski. Μία ταινία βαθιά πολιτική που εξιστορεί τη ζωή του Τόκο Λάακσονεν από την εποχή που υπηρετούσε στο Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο μέχρι την άνθιση της καριέρας του τις δεκαετίες του’50, ’60 και ’70 και το ταξίδι του στην Αμερική τη δεκαετία του ’80, όπου αναγνωρίστηκε ως ίνδαλμα σεξουαλικής θετικότητας και απελευθέρωσης.
Πηγές: INDEPENDENT – GAYLETTER – THE MUSE
Αφήστε ένα σχόλιο